Wat is de rentetermijnstructuur?
De term rentestructuur kan worden gedefinieerd als de grafische weergave die de relatie weergeeft tussen rentetarieven (of opbrengsten op een obligatie) en een reeks verschillende looptijden. De grafiek zelf wordt een “rentecurve” genoemd. De termstructuur van rentetarieven speelt een belangrijke rol in elke economie door het toekomstige rentetraject te voorspellen en een snelle vergelijking van rendementen op basis van tijd mogelijk te maken.
Soorten termijnstructuur van rentetarieven
In de eerste plaats kan de rentetermijnstructuur de volgende vormen aannemen:
# 1 - Normale / positieve opbrengst
De normale rentecurve heeft een positieve helling. Dit geldt voor effecten met een langere looptijd die een grotere risicoblootstelling hebben dan kortlopende effecten. Dus rationeel gezien zou een belegger een hogere vergoeding (rendement) verwachten, waardoor een normale positief hellende rentecurve ontstaat.
Obligatierendementen of rentetarieven worden uitgezet tegen de X-as, terwijl de tijdshorizon wordt uitgezet op de Y-as.
# 2 - Steil
De steile rentecurve is gewoon een andere variatie van de normale rentecurve, alleen dat een rentestijging sneller plaatsvindt voor langlopende effecten dan voor effecten met een korte looptijd.
# 3 - Omgekeerde / negatieve opbrengst
Er ontstaat een omgekeerde curve wanneer de verwachting is dat langetermijnrendementen in de toekomst onder de kortetermijnrendementen zullen uitkomen. Een omgekeerde rentecurve is een belangrijke indicator voor de aanstaande economische vertraging.
# 4 - Gebocheld / klokvormig
Dit type curve is atypisch en zeer zeldzaam. Het gaf aan dat de rendementen op middellange looptijd hoger zijn dan zowel op lange als op korte termijn, wat uiteindelijk duidt op een vertraging.
# 5 - Vlak
Een vlakke curve geeft vergelijkbare rendementen aan voor lange, middellange en korte looptijden.
Term structuurtheorieën
Elke studie van de term structuur is onvolledig zonder de achtergrondtheorieën. Ze zijn relevant om te begrijpen waarom en hoe de opbrengstcurves zo gevormd zijn.
# 1 - The Expectations Theory / Pure Expectations Theory
De verwachtingstheorie stelt dat de huidige langetermijnrentes kunnen worden gebruikt om de toekomstige korte termijnrentes te voorspellen. Het vereenvoudigt de terugkeer van een obligatie als een combinatie van de terugkeer van andere obligaties. Een 3-jarige obligatie zou bijvoorbeeld ongeveer hetzelfde rendement opleveren als drie eenjarige obligaties.
# 2 - Theorie van liquiditeitsvoorkeur
Deze theorie perfectioneert het meer algemeen aanvaarde begrip van liquiditeitsvoorkeuren van beleggers. Beleggers hebben een algemene voorkeur voor kortlopende effecten die een hogere liquiditeit hebben in vergelijking met langlopende effecten waarbij hun geld lang vastzit. Kernpunten van deze theorie zijn:
- Prijswijziging voor een schuldbewijs op lange termijn is meer dan die voor een schuldbewijs op korte termijn.
- Liquiditeitsbeperkingen op langetermijnobligaties verhinderen dat de belegger deze verkoopt wanneer hij maar wil.
- De belegger heeft een prikkel nodig om de verschillende risico's waaraan hij wordt blootgesteld, voornamelijk prijsrisico en liquiditeitsrisico, te compenseren.
- Minder liquiditeit leidt tot een stijging van de opbrengsten, terwijl meer liquiditeit leidt tot dalende opbrengsten, waardoor de vorm van opwaartse en neerwaartse hellingscurves wordt bepaald.
# 3 - Marktsegmentatietheorie / segmentatietheorie
Deze theorie had betrekking op de dynamiek van vraag en aanbod van een markt. De vorm van de rentecurve wordt bepaald door de volgende aspecten:
- Voorkeuren van beleggers voor effecten op korte en lange termijn.
- Een belegger probeert de looptijden van zijn activa en passiva te evenaren. Elke mismatch kan leiden tot kapitaalverlies of inkomensverlies.
- Effecten met verschillende looptijden vormen een aantal verschillende vraag- en aanbodcurves die uiteindelijk de uiteindelijke rentecurve inspireren.
- Een laag aanbod en een grote vraag leiden tot een stijging van de rentetarieven.
# 4 - Gewenste habitat-theorie
Deze theorie stelt dat de voorkeuren van beleggers flexibel kunnen zijn, afhankelijk van hun risicotolerantieniveau. Ze kunnen ervoor kiezen om in obligaties te beleggen die buiten hun algemene voorkeur vallen, ook als ze op passende wijze worden gecompenseerd voor hun risicoblootstelling.
Dit waren enkele van de belangrijkste theorieën die de vorm van een rentecurve dicteren, maar deze lijst is niet uitputtend. Theorieën zoals de keynesiaanse economische theorie en de substitueerbaarheidstheorie zijn ook voorgesteld.
Voordelen
- Indicator van de algehele gezondheid van de economie - Een opwaarts hellende en steile curve duidt op een goede economische gezondheid, terwijl omgekeerde, vlakke en bultige curven een vertraging aangeven.
- Omdat ze weten hoe de rentetarieven in de toekomst kunnen veranderen, kunnen beleggers weloverwogen beslissingen nemen.
- Het dient ook als een indicator voor inflatie.
- Financiële organisaties zijn sterk afhankelijk van de rentetermijnstructuur, omdat deze helpt bij het bepalen van de leen- en spaarrente.
- Opbrengstcurves geven een idee van hoe te duur of te laag geprijsd de schuldbewijzen kunnen zijn.
Nadelen
- Rendementscurverisico - Beleggers die effecten aanhouden met een rendement dat afhangt van de marktrente, worden blootgesteld aan het rentecurverisico om zich in te dekken waartegen zij goed gedifferentieerde portefeuilles moeten vormen.
- Het matchen van looptijden om zich af te dekken tegen het risico op de rentecurve is geen eenvoudige taak en levert mogelijk niet de gewenste eindresultaten op.
Beperkingen
De termijnstructuur van rentetarieven is uiteindelijk slechts een voorspelde schatting die misschien niet altijd nauwkeurig is, maar zelden misplaatst is.
Gevolgtrekking
De rentetermijnstructuur is een van de krachtigste voorspellers van economisch welzijn. Alle recessies in het verleden zijn in verband gebracht met omgekeerde rentecurves, waaruit blijkt hoe belangrijk een rol ze spelen op de kredietmarkt. Opbrengstcurves zijn nooit constant. Ze blijven veranderen als gevolg van de huidige marktstemming en helpen de investeerders en financiële tussenpersonen om op de hoogte te blijven.
